Bij Savatthī. “Bhikkhu’s, ik zal jullie het Edele Achtvoudige Pad onderwijzen en ik zal het voor jullie analyseren. Luister daarnaar en luister aandachtig, ik zal spreken.”
“Ja, eerbiedwaardige heer”, antwoordden die bhikkhu’s. De Gezegende zei dit:
“En wat, bhikkhu’s, is het Edele Achtvoudige Pad? Juiste zienswijze, Juiste intentie, Juiste spraak, Juist handelen, Juiste levensonderhoud, Juiste inspanning, Juiste bewuste aandacht, Juiste concentratie.”
“En wat, bhikkhu’s, is de Juiste zienswijze? Kennis van het lijden, kennis van de oorsprong van het lijden, kennis van het ophouden van het lijden, kennis van de weg die leidt tot het ophouden van het lijden: dit wordt Juiste zienswijze genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is de Juiste intentie? Intenties van verzaking, intenties van niet-kwade wil, intenties van geen schade doen: dit wordt Juiste intentie genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is Juiste spraak? Onthouding van onwaarachtige spraak, onthouding van verdeeldheid zaaiende spraak, onthouding van harde spraak, onthouding van ijdel gebabbel: dit wordt Juiste spraak genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is Juist handelen? Onthouding van het doden van levende wezens, onthouding van het nemen van wat niet wordt gegeven, onthouding van seksueel wangedrag: dit wordt Juist handelen genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is een Juist levensonderhoud? Hier verdient een nobele discipel, die een verkeerde manier van levensonderhoud heeft verlaten, zijn brood met een Juist levensonderhoud: dit wordt het Juiste levensonderhoud genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is de Juiste inspanning? Hier, bhikkhu’s, wekt een bhikkhu het verlangen op naar het niet ontstaan van kwaadaardige onheilzame toestanden die niet zijn ontstaan; hij spant zich in, wekt energie op, zet zijn geest in, en streeft ernaar. Hij wekt het verlangen op naar het opgeven van kwaadaardige onheilzame toestanden die zijn ontstaan… Hij wekt verlangen op naar het ontstaan van nog niet opgekomen heilzame staten… Hij wekt verlangen op voor het behoud van ontstane heilzame toestanden, voor hun niet-vergaan, vermeerdering, uitbreiding, en vervulling door ontwikkeling; hij spant zich in, wekt energie op, zet zijn bewustzijn in, en streeft. Dit wordt Juiste inspanning genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is Juiste bewuste aandacht? Hier, bhikkhu’s, verblijft een bhikkhu terwijl hij het lichaam in het lichaam beschouwt, vurig, helder begrijpend, opmerkzaam, terwijl hij begeerte en ongenoegen met betrekking tot de wereld verwijderd heeft. Hij verblijft terwijl hij gevoelens in gevoelens beschouwt, vurig, helder begrijpend, indachtig, terwijl hij verlangens en ongenoegen met betrekking tot de wereld verwijderd heeft. Hij verblijft terwijl hij het bewustzijn in het bewustzijn beschouwt, vurig, helder begrijpend, opmerkzaam, terwijl hij begeerte en ongenoegen met betrekking tot de wereld verwijderd heeft. Hij verblijft terwijl hij verschijnselen in verschijnselen beschouwt, vurig, helder begrijpend, indachtig, terwijl hij begeerte en het ongenoegen met betrekking tot de wereld verwijderd heeft. Dit wordt Juiste bewuste aandacht genoemd.”
“En wat, bhikkhu’s, is Juiste concentratie? Hier, bhikkhu’s, afgezonderd van zintuigelijke genoegens, afgezonderd van onheilzame toestanden, gaat een bhikkhu binnen in en verblijft hij in de eerste jhāna, die gepaard gaat met beginnende focus en continue focus op een object, met verrukking en geluk geboren uit afgezonderdheid. Met het wegebben van beginnende focus en continue focus op een objectkomt hij binnen in en verwijlt hij in de tweede jhāna, die innerlijk vertrouwen en eenwording van bewustzijn kent, zonder beginnende focus en continue focus op een object is, en verrukking en geluk kent die uit concentratie voortkomen. Met het verdwijnen van verrukking, verblijft hij gelijkmoedig, bewust aandachtig en helder begrijpend, ervaart hij geluk met het lichaam; hij gaat binnen en verblijft in de derde jhāna waarvan de edelen verklaren: ‘Hij is gelijkmoedig, bewust aandachtig, iemand die gelukkig verblijft’. Met het opgeven van plezier en pijn, en met het eerder voorbijgaan van vreugde en ongenoegen, treedt hij binnen en verwijlt hij in de vierde jhāna, die noch pijnlijk noch aangenaam is en de zuivering van de bewuste aandacht door gelijkmoedigheid omvat. Dit wordt Juiste concentratie genoemd.”
Bovenstaande tekst is door de redactie van buddho.org naar het Nederlands vertaald. De Engelse versie, Vibhaṅgasutta (45.8. Analysis) staat op suttacentral.net.
Wil je beginnen met mediteren of ben je op zoek naar meer verdieping?
Wij bieden persoonlijke begeleiding, volledig op donatie basis.
Je moet zelf de inspanning leveren, de Boeddhas wijzen slechts de weg
Boeddha, Dhp 276