Een meditatieleraar is essentieel bij het beoefenen van samatha-meditatie. Mediteren is een subtiel en dynamisch proces vol valkuilen waar iemand die de weg al heeft belopen je op kan wijzen.
Zonder leraar loop je het risico je van alles in te beelden, dingen belangrijk of mooi te vinden die dat niet zijn.
Of het blijkt moeilijk om met geduldige inspanning te blijven mediteren, zonder verlangen. Misschien denk je wel dat je het niet kan, dat het je niet gaat lukken of dat verdere inspanning gewoon niet loont. Een leraar biedt dan de nodige inspiratie, een kijkje naar wat mogelijk is, ook voor jou.
Je hebt soms even een duwtje nodig om weer op het rechte pad te komen en niet af te dwalen. Daarnaast leert de ervaring dat alles in je meditatie wordt uitvergroot en zijn er ervaringen die je niet kan plaatsen. Het kan dan erg fijn zijn om dit te kunnen bespreken.
Uiteindelijk heb je simpelweg (nog) niet de wijsheid om de dingen te zien zoals ze zijn, zelfs niet om je eigen proces op waarde te schatten.
Aan het hoofd van deze methode staat onze leraar Ahba, een befaamd meditatiemeester en abt van een groot boeddhistisch klooster in Noord-Thailand. In Nederland biedt Herman Schreuder de nodige begeleiding. Onze leraren hanteren een strikte ethische code die diep met de beoefening zelf verweven is.
De begeleiding vindt plaats uit liefde en dankbaarheid voor de Dhamma en is geheel op basis van donaties.
De basis van deze meditatie ligt in het er zelf mee aan de slag gaan, elke dag beoefenen. In Nederland bestaat de mogelijkheid naast de eigen beoefening ook mee te doen met onze meditatiegroepen.
Wil je eens persoonlijk kennis komen maken? Neem dan contact met ons op.
Ahba
Ahba (‘Ahba’ is Birmees voor vader) kwam ergens in de jaren ’50 van de vorige eeuw als monnik uit de bossen in de buurt van Taunggyi in Myanmar lopen. Ahba spreekt maar weinig over zijn eigen verleden.
Wat we weten is dat hij tijdens zijn deelname aan de zesde boeddhistische raadsvergadering in 1954 te Myanmar aanzienlijk respect genoot vanwege zijn diepe ervaring met samatha-meditatie (concentratie-meditatie).
Toen tijdens de raadsvergadering werd gespeculeerd over meditatie op buddho (de kwaliteiten van de Boeddha), nam hij het woord en werd het heel stil in de zaal, want er was niemand anders die op hetzelfde ervaringsniveau hierover kon spreken.
In 1961 verbleef hij in Mukyawann en stond in die regio al snel bekend als de Mukyawann Sayadaw (Sayadaw is een eervolle Birmese titel voor een hoge monnik) vanwege zijn kennis over alle aspecten van de Dhamma.
In 1969 werd hij als vooraanstaand meditatie- en Abhidhamma-leraar abt van een groot klooster in Yangon waar duizenden volgelingen hem wisten te vinden, waaronder de eerste Nederlandse discipelen Jaap en Maria Guijt (zie voor een impressie Foto’s van Ahba in Myanmar Rond 1978).
Onder de volgelingen bevonden zich ook hogere regeringsfunctionarissen en door zijn invloed vormde hij in toenemende mate een bedreiging voor de (militaire) junta.
Op een nacht in 1981 was hij plotseling verdwenen. Geen dag te vroeg zoals al snel bleek, want de volgende ochtend klopte het leger aan zijn kloosterdeuren om hem in hechtenis te nemen.
Niemand wist waar hij heen was gegaan, totdat Herman hem in 1983 in de bergen van Noord-Thailand vond, waar hij in een klein, van oorsprong Birmees, houten kloostertje zonder water of elektriciteit leefde.
Inmiddels is zijn klooster uitgegroeid tot een van de grootste kloosters in Noord-Thailand waar hij bekend is als Luang Por Opart Obhāso, wat zoveel betekend als het ‘grote licht van wijsheid’ (‘Luang Por’ betekent eerwaarde vader).
En wederom komen jaarlijks duizenden bezoekers naar zijn klooster, waaronder nog steeds veel discipelen uit Myanmar die in hun eigen land geen leraar konden vinden die Ahba evenaart.
Als abt staat hij aan het hoofd van ongeveer 25 monniken en 200 novicen. Het klooster is voornamelijk een boeddhistische school waar Pali, de taal waarin de leringen van de Boeddha staan schrijven wordt gestudeerd.
Ahba’s school staat al jaren in de top drie van beste Pali scholen van Thailand, en er wordt vol bewondering gekeken hoe hij dit vanuit het niets heeft opgebouwd.
Omdat deze prestatie zo bijzonder is heeft Ahba inmiddels een koninklijke onderscheiding gekregen en is zijn klooster tot koningsklooster benoemd.
Daarnaast heeft Ahba de unieke toestemming gekregen om abt te zijn van zowel monniken uit de Mahā Nikāya als de Dhammayuttika Nikaya stroming, met andere woorden, zijn klooster is inmiddels naast een school ook een officieel meditatieklooster.
Ahba geeft aan een kleine groep mensen, voornamelijk uit Myanmar en Nederland, les in samatha-meditatie op buddho.
Hij heeft uitgelegd dat als het gaat om zicht krijgen op de werking van je eigen bewustzijn, het belangrijkste obstakel het gebrek of de afwezigheid van samādhi (concentratie) is.
Mensen willen veel te snel. Ze willen inzichten zonder eerst een fundament van moraliteit en concentratie te ontwikkelen waarmee wijsheid natuurlijk en vanzelf kan ontstaan.
Ahba benadrukt een geduldige meditatie beoefening, langzaam maar zeker, stap voor stap, zonder te verlangen. Dan gaat het gemakkelijk en vanzelf.
Herman
In Nederland onderwijst Herman Schreuder het buddho meditatiesysteem.
In 1983 hoorde Herman voor het eerst van het bestaan van Ahba en voelde direct de diepe wens om hem te ontmoeten en in het verlengde daarvan te vinden, want Ahba was op dat moment spoorloos verdwenen.
Samen met zijn huidige echtgenote reisde hij af naar Myanmar, waar een reeks toevallige ontmoetingen hem van dorp naar dorp en van Myanmar tot enkele honderden kilometer over de Thaise grens, naar een klein van oorsprong Birmees boeddhistisch klooster leidden, waar hij Ahba vond.
Later zou Ahba aangeven dat hij Herman en zijn vrouw had geroepen omdat het tijd was om naar buiten te treden.
Sinds die eerste ontmoeting, die een onbeschrijfelijke indruk op hem maakte, beoefent Herman intensief het meditatiesysteem dat Ahba onderwijst.
Naast de dagelijkse meditatie gaat hij vrijwel jaarlijks voor lange meditatie retraites naar Thailand om zijn bewustzijn verder te zuiveren en te ontwikkelen.
In 1998 is Herman op basis van zijn eigen verworven moraliteit, concentratie en wijsheid ceremonieel door Ahba tot meditatieleraar benoemd.
Sindsdien begeleidt hij iedereen die belangstelling heeft in het samatha-meditatie op buddho, zowel op individueel niveau als tijdens retraites.
Op de vraag wat hij met de kennis en ervaring die hij heeft opgedaan wil doen, antwoordt hij:
“Mijn leraar heeft al die jaren de moeite genomen mij dingen uit te leggen over de meditatie, over de werking van mijn bewustzijn en hoe de mentale wereld überhaupt in elkaar steekt. Hij hielp mij altijd als ik weer eens uit de bocht vloog. Ik ben daar intens dankbaar voor.
Vanuit deze dankbaarheid en mijn betrokkenheid met mijn medemens heb ik de wens op mijn beurt mensen in Nederland de gelegenheid te geven kennis te nemen van deze wonderschone meditatiemethodiek, die mijn leven zo veel goeds heeft gebracht.
Ik begeleid iedereen die echt belangstelling heeft om iets aan zijn eigen bewustzijn te willen veranderen. Deze methode richt zich in eerste instantie op het tot rust brengen van die wilde bosaap in ons hoofd, zodat we de dingen meer kunnen zien zoals ze werkelijk zijn en niet zoals ze zich aan onze overspannen geest voordoen.”
Herman is getrouwd en heeft twee volwassen dochters en inmiddels een kleinzoon.
Afzien van het kwade, het goede ontwikkelen, het bewustzijn zuiveren – dat is de leer van de Boeddha’s.
Boeddha, Dhp 183
Ethische Code
Moraliteit (sīla) is een fundamenteel aspect van het boeddhistische pad. De Boeddha onderwees vijf morele leefregels die ten grondslag liggen aan heilzaam moreel gedrag:
- Afzien van doden
- Afzien van stelen
- Afzien van seksueel wangedrag
- Afzien van verkeerd spreken
- Afzien van het gebruik van bedwelmende middelen die voor onoplettendheid zorgen
Wij vinden een vaste verdieping in sīla, en in het verlengde daarvan schaamte en angst voor moreel wangedrag (ottapa en hiri), voor elke boeddhistische beoefenaar van belang, voor een meditatieleraar essentieel.
Zonder moraliteit kan concentratie (samādhi) en wijsheid (pañña) simpelweg niet ontstaan. Moreel gedrag is een directe voorwaarde, een conditie voor het opkomen van concentratie en wijsheid.
Zonder concentratie en wijsheid is het onmogelijk om een leerling echt diepgaand en persoonlijk te begeleiden. Er wordt dan in het beste geval niets meer dan opgedane boekenwijsheid overgedragen, in het ergste geval de onheilzame eigen beperkingen.
Wij nemen nadrukkelijk afstand van, en veroordelen, leraren die zich schuldig maken aan seksueel misbruik of ander schadelijk wangedrag.
In het verlengde hiervan vinden wij elke vorm van seksueel contact tussen leraar en leerling te allen tijde onwenselijk en niet passend binnen de intieme spirituele relatie tussen leraar en leerling.
Bovenal moet de leraar-leerling relatie veilig zijn zodat men zich volledig en zonder zorgen met de beoefening bezig kan houden.