Aldus heb ik gehoord. Op een gegeven moment verbleef de Gezegende in het Herten Park te Isipatana (verblijfsplaats vande Zieners), vlak bij Varanasi (Benares). Daar sprak hij tot de groep van vijf monniken:
“Monniken, deze twee extremen zouden niet beoefend moeten worden door diegene die het wereldse leven achter zich heeft gelaten. Wat zijn die twee? Er is de verslaving aan het genot van de zintuigen, dit is laag, grof, de weg van de gewone mens, niet waardig, niet voordelig; en er is de verslaving aan zelfkastijding, wat pijnlijk is, niet waardig, niet voordelig. Deze twee extremen vermijdend realiseerde de Tathāgata (de Boeddha) de Middelste Weg; voerend tot visie en kennis, tot kalmte, tot inzicht, tot verlichting en Nibbāna.”
“En wat, bhikkhu’s, is die middenweg waartoe de Tathagata ontwaakt is, die aanleiding geeft tot visie … die leidt tot Nibbāna? Het is het Nobele Achtvoudige Pad, en niets anders, dat wil zeggen: juiste zienswijze (sammā diṭṭhi), juiste intentie (sammā saṅkappa), juiste spraak (sammā vācā), juist handelen (sammā kammanta), juist levensonderhoud (sammā ājīva), juiste inspanning (sammā vāyāma), juiste aandacht (sammā sati) en juiste concentratie (sammā samādhi). Dit is de Middelste Weg gerealiseerd door de Tathāgata voerend tot visie en kennis, tot kalmte, tot inzicht, tot verlichting en Nibbāna.”
“Dit is de Edele Waarheid van de onbevredigendheid: Geboorte is onbevredigend; in verval raken is onbevredigend; sterven is onbevredigend; bedroefdheid, geweeklaag, pijn, verdriet en wanhoop zijn onbevredigend; niet krijgen wat men wil is onbevredigend; in het kort, de vijf aggregaten waaraan gehecht wordt (upādānakkhandha) zijn onbevredigend.”
“Dit is de Edele Waarheid van de oorzaak van onbevredigendheid: dit verlangen dat voor ontstaan zorgt – gepaard gaande met lust en genot, nu hier nu daar – dat wil zeggen, zintuiglijk verlangen (kāma-taṇhā), verlangen naar (eeuwig) bestaan (bhava-taṇhā), verlangen naar zelfvernietiging (vibhava-taṇhā).”
“Dit is de Edele Waarheid van het ophouden van de onbevredigendheid: het restloze vervagen en vernietigen van juist dit verlangen, het verzaken en opgeven daarvan, het loslaten en bevrijd zijn daarvan.”
“En dit is de Edele Waarheid van de weg naar de bevrijding van onbevredigendheid: Precies dit [Achtvoudige] Pad – juiste zienswijze (sammā diṭṭhi), juiste intentie (sammā saṅkappa), juiste spraak (sammā vācā), juist handelen (sammā kammanta), juist levensonderhoud (sammā ājīva), juiste inspanning (sammā vāyāma), juiste aandacht (sammā sati) en juiste concentratie (sammā samādhi).”
“Dit is de Edele Waarheid van onbevredigendheid’: zo was de visie, de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dan in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze onbevredigendheid, als Edele Waarheid, dient volledig doorzien te worden’: Zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze onbevredigendheid, als Edele Waarheid, is volledig doorzien’: Zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord.”
“Dit is de Edele Waarheid van de oorzaak van onbevredigendheid’: zo was de visie, de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze oorzaak van onbevredigendheid, als Edele Waarheid, dient volledig vernietigd te worden’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze oorzaak van onbevredigendheid, als Edele Waarheid, is volledig vernietigd’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord.”
“Dit is de Edele Waarheid van het ophouden van onbevredigendheid’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Dit ophouden van onbevredigendheid, als Edele Waarheid, dient volledig verwezenlijkt te worden’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Dit ophouden van onbevredigendheid, als Edele Waarheid, is volledig verwezenlijkt’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mij opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord.”
“Dit is de Edele Waarheid van de weg naar de bevrijding van onbevredigendheid’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mijn opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze weg, als Edele Waarheid, dient volledig ontwikkeld te worden’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mijn opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord. ‘Deze weg, als Edele Waarheid, is volledig ontwikkeld’: zo was de visie de kennis, de wijsheid, de wetenschap, het licht dat in mijn opkwam ten aanzien van dingen die niet eerder waren gehoord.”
“Zolang mijn visie en kennis over de dingen zoals ze daadwerkelijk zijn niet volledig helder was ten aanzien van deze drie aspecten, op deze twaalf manieren, ten aanzien van de Vier Edele Waarheden, beweerde ik niet de ongeëvenaarde volledige bevrijding bereikt te hebben in deze wereld met goden, Mara’s en Brahma’s, in deze generatie van asceten en Brahmanen, met deva’s en mensen. Maar toen mijn visie en kennis over de dingen zoals ze daadwerkelijk zijn volledig helder was ten aanzien van deze drie aspecten, op deze twaalf manieren, ten aanzien van de Vier Edele Waarheden, beweerde ik de ongeëvenaarde volledige bevrijding bereikt te hebben in deze wereld met goden, Mara’s en Brahma’s, in deze generatie van asceten en Brahmanen, met deva’s en mensen. En een inzicht kwam in mij op: ‘Onwankelbaar is de bevrijding van mijn hart. Dit is de laatste geboorte. Er is geen worden (wedergeboorte) meer.’”
Dit is wat de Gezegende zei. De groep van vijf monniken was verheugd en verblijdde zich in de woorden van de Gezegende.
Nadat deze lering uiteen was gezet kwam in de Eerwaarde Kodanna de verlangenloze, smetteloze visie van de Waarheid (dhamma-cakkhu) op; met andere woorden, hij bereikte het stadium van stroombetreder (Sotāpatti), her eerste stadium van bevrijding, en realiseerde zich: ‘Alles dat opkomt zal ook weer vergaan.’
Nu dan, toen de Gezegende het Wiel van Waarheid in beweging had gezet riepen de Bhumatthana deva’s (hemelse wezens van de aarde): ‘Het ongeëvenaarde Wiel van Waarheid dat niet in gang kan gezet kan worden door asceten, Brahmanen, Deva’s, Mara’s, Brahma’s, of wie dan ook in de wereld is in gang gezet door de Gezegende in het Herten Park in Isipatana vlak bij Varanasi!’
Deze woorden van de Bhumatthana deva’s horend, riepen alle Catummaharajika deva’s (de hemelse wezens van de Vier Koningen): ‘Het ongeëvenaarde Wiel van Waarheid dat niet in gang kan gezet kan worden door asceten, Brahmanen, deva’s, Mara’s, Brahma’s, of wie dan ook in de wereld is in gang gezet door de Gezegende in het Herten Park in Isipatana vlak bij Varansi!’ Deze woorden gehoord in de hogere deva-werelden, en de Catummaharajika deva’s horend riepen de wezens van Tavatimsa… Yama… Tusita… Nimmanarati… Paranimmita-vasavatti… en de Brahma’s van Brahma Parisajja… Brahma Purohita… Maha Brahma… Parittabha… Appamanabha… Abhassara… Parittasubha… Appamana subha… Subhakinna… Vehapphala… Aviha… Atappa… Sudassa… Sudassi… en in Akanittha: ‘Het ongeëvenaarde Wiel van Waarheid dat niet in gang kan gezet kan worden door asceten, Brahmanen, deva’s, Mara’s, Brahma’s, of wie dan ook in de wereld is in gang gezet door de Gezegende in het Herten Park in Isipatana vlak bij Varanasi!’
En op dat moment, op dat ogenblik, toen de kreet (dat het wiel van Waarheid in beweging werd gezet) gehoord werd tot ver in de Brahma-wereld, trilde, beefde en schokte het tienduizendvoudige wereldsysteem, en een grenzeloos verheven luister dat het licht van de deva’s overstijgt straalde in de wereld.
En de Gezegende uitte deze lof van vreugde: “waarlijk, Kondanna weet het! Waarlijk, Kodanna weet het (de Vier Edele Waarheden).” Zo kwam het daad Kodanna de naam ‘Anna Kodanna’ kreeg – Kodanna die weet.
Deze sutta werd eerder gepubliceerd in De Vier Edele Waarheden: Essentie van de Dhamma en oorspronkelijk vanuit het Pali naar het Engels vertaald door Bhikkhu Bodhi.
Wil je beginnen met mediteren of ben je op zoek naar meer verdieping?
Wij bieden persoonlijke begeleiding, volledig op donatie basis.
Je moet zelf de inspanning leveren, de Boeddhas wijzen slechts de weg
Boeddha, Dhp 276